سرطان سینه؛ علل، علائم، تشخیص تا روش‌های درمان آن

سرطان پستان، زمانی رخ می دهد که رشد سلول‌ها در سینه، از کنترل خارج می‌شود. انواع مختلفی سرطان پستان وجود دارد که براساس این که کدام سلول‌ها تبدیل به سرطان می‌شوند، تقسیم بندی می‌گردند. سرطان سینه می‌تواند در نواحی مختلفی از سینه آغاز گردد. سینه از سه بخش اصلی لوبول‌ها، مجاری و‌ بافت همبندی تشکیل شده است. لوبول‌ها، غددی هستند که شیر تولید می‌کنند. مجاری، لوله‌هایی هستند که شیر را به نوک سینه می‌رسانند. بافت همبندی، سینه را احاطه کرده است. سرطان پستان می‌تواند از طریق رگ‌های خونی و لنفاوی به خارج از سینه پخش شود. در چنین شرایطی گفته می‌شود سرطان پستان، متاستاز داده است.

سرطان پستان چیست؟

پس از سرطان پوست، سرطان پستان شایع‎ترین سرطان تشخیص داده شده در زنان در سراسر جهان است. سرطان پستان می‌تواند در مردان و زنان رخ دهد، اما در زنان شیوع بیشتری دارد. مانند دیگر انواع سرطان‌ها، سرطان پستان به علت تکثیر و رشد غیرمعمول سلول‌ها ایجاد می‌شود. سرطان سینه انواع مختلفی دارد.

نوع سرطان سینه به اینکه کدام سلول‌ها در سینه سرطانی شده‌‎اند بستگی دارد. سرطان سینه در قسمت‌های مختلف سینه می‌تواند رشد کند. به طور کلی سینه از سه بخش مختلف تشکیل می‌شود: لوبول‎ها، مجاری و بافت همبند چربی. لوبول‎ها غدد تولیدکننده شیر هستند. مجاری لوله‌هایی هستند که شیر را به نوک سینه (نیپل) منتقل می‌کنند. بافت همبند (که از بافت‌های فیبری و چربی) تشکیل شده است همه چیز را احاطه کرده و در کنار هم قرار می‌دهد. بیشتر سرطان‌های پستان از مجاری یا لوبول‎ها شروع می‌شوند.

سرطان پستان می‌‎تواند از طریق رگ‌های خونی و عروق لنفاوی به خارج از پستان گسترش یابد. هنگامی که سرطان پستان به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‎یابد، به اصطلاح گفته می‌شود که سرطان متاستاز داده است.

علائم و نشانه‌های سرطان پستان

اولین علائم سرطان پستان معمولا به عنوان ‎بافت ضخیم یا توده‌ه‎ای در پستان یا زیر بغل ظاهر می‌‎شود. هر فردی علائم‌‌ و نشانه‌های متفاوتی از سرطان پستان خواهد داشت و‌ برخی هیچ گونه علامت و نشانه‌ای را تجربه نمی‌کنند. از دیگر علائم سرطان سینه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احساس ناراحتی در سینه
• احساس درد در نواحی از سینه
• تغییر در اندازه یا شکل پستان‌ها
• توده جدید در سینه و‌ یا زیربغل
• هرگونه تغییر در اندازه و فرم سینه
• تغییر حالت نوک پستان (تورفتگی)
• قرمز شدن نوک سینه یا بافت سینه
• ضخیم و متورم شدن بخشی از سینه
• بثورات در اطراف و یا روی نوک پستان
• ترشحات نوک سینه که حاوی خون است
• پوسته پوسته شدن نوک پستان یا پوست سینه
• درد در زیر بغل یا پستان که مرتبط با علائم عادت ماهیانه نیست.
• پوست مرغی شدن یا قرمزی پوست پستان (معمولا حالتی مانند پوست پرتقال)

لازم به ذکر است که بیشتر توده‌های پستانی سرطان‎زا نیستند. با این وجود در صورت مشاهده هر گونه تغییر در ناحیه سینه حتما به پزشک مراجعه کرده و سونوگرافی و آزمایشات لازم را انجام دهید. این نکته را در نظر داشته باشید که این علائم می‌توانند در مواردی غیر از سرطان پستان نیز دیده شوند. به همین خاطر، توصیه می‌‌شود در صورت مشاهده علائم گفته شده به پزشک مراجعه کنید.

مراحل سرطان سینه

پزشک با توجه به اندازه تومور و اینکه آیا به غدد لنفاوی یا سایر قسمت‎های بدن گسترش یافته است، سرطان را مرحله بندی می‎کند. سرطان پستان دارای چهار مرحله اصلی است (مراحل 0 تا 4)

مرحله صفر:

مرحله صفر کارسینوم داکتال درجا نامیده می‎شود. در این مرحله سلول‎های سرطانی تنها به داخل مجاری حمله می‎کنند و به بافت‎های اطراف حمله نمی‎کنند.

مرحله 1:

در این مرحله، تومور حدود دو سانتی متر است. در این مرحله غدد لنفاوی درگیر نمی‎شوند و یا سلول‎های سرطانی کمی در غدد لنفاوی وجود دارند.

مرحله 2:

تومور حدود 2 سانتی متر است و غدد لنفاوی را درگیر می‎کند و یا بین 2 الی 5 سانتی متر است و غدد لنفاوی را درگیر نکرده است.

مرحله 3:

تومور حدود 5 سانتی متر است و چندین غدد لنفاوی را درگیر کرده و یا تومور بیشتر از 5 سانتی متر است غدد لنفاوی کمی را درگیر کرده است.

مرحله 4:

در این مرحله اغلب سرطان به تمام ارگان‎ها (کبد، مغز و ریه ها) گسترش یافته است.

انواع سرطان پستان

کارسینوم داکتال تهاجمی

سلول‌های سرطانی خارج از مجاری و در دیگر بافت‌های سینه رشد می‌کنند. سرطان تهاجمی می‌تواند به دیگر نواحی بدن پخش شود و متاستاز بدهد.

کارسینوم لوبولار تهاجمی

سلول‌های سرطانی از لوبول‌ها به بافت‌هایی از سینه که در مجاورت این ناحیه قرار دارند، پخش می‌شود. این نوع سرطان نیز می‌تواند به دیگر قسمت‌های بدن پخش شود.

سینه نرمال و طبیعی

سینه‌ها تحت تاثیر سیکل قاعدگی، زایمان، تغییرات وزن و یا مصرف دارو قرار می‌گیرند. سینه‌ها هم‌ چنین با بالا رفتن سن، دستخوش تغییراتی می‌شوند.

توده در سینه

بسیاری از شرایط مانند سرطان، می‌‌توانند منجر به بروز توده در سینه شوند. اما در بسیاری دیگر شرایط شاهد تشکیل توده در سینه هستیم، از جمله کیست‌ها و سینه فیبروکیستیک. شرایط فیبروکیستیک، تغییرات غیر سرطانی را در سینه‌ها ایجاد می‌کند که با تشکیل توده همراه می‌باشد. کیست‌ها، کیسه‌های مملو از مایعی هستند که در سینه‌ها رشد می‌کنند.

تشخیص سرطان پستان

پزشکان از تست‌های مختلفی برای تشخیص سرطان پستان کمک می‌گیرند. از جمله:

• بیوپسی. در این تست، بافت و یا مایع از سینه برداشته و جهت بررسی‌های بیشتر به آزمایشگاه ارسال خواهد شد.
• سونوگرافی سینه. در این تست، دستگاهی با استفاده از امواج صوتی، جزئیاتی از سینه‌ها را در اختیار پزشک قرار می‌دهد.
• MRI. نوعی اسکن از بدن که با استفاده از مگنت‌های متصل به کامپیوتر انجام می‌شود و تصاویر دقیقی از داخل سینه را در اختیار قرار می‌دهد.
• ماموگرافی تشخیصی. در صورت وجود هر گونه مشکل در سینه مانند توده و یا غیر طبیعی بودن نتایج ماموگرافی، ممکن است نیاز به انجام ماموگرافی تشخیصی باشد.

بعد از تشخیص سرطان پستان، تست‌های دیگری به منظور تعیین مرحله سرطان در سینه و یا سایر قسمت‌های بدن انجام خواهد شد. (صرف نظر از این که سرطان تنها در سینه یافت شود و یا به نواحی مانند گره‌های لنفاوی موجود در بازوها پخش شده باشد) درمان نیز با توجه به نوع و مرحله سرطان در نظر گرفته خواهد شد.

غربالگری سرطان پستان

غربالگری سرطان پستان به معنای انجام هرگونه چکاپ قبل از ظاهر شدن علائمی از بیماری می‌باشد. با این که تست‌های غربالگری سرطان پستان از بروز این بیماری پیشگیری نمی‌کنند، اما به تشخیص سریع تر و درمان موثرتر کمک خواهند کرد. از جمله تست‌های غربالگری سرطان پستان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ماموگرافی

ماموگرافی، تست اشعه ایکس از سینه می‌باشد. در بسیاری از خانم‌ها، این تست بهترین روش تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه می‌باشد و انجام منظم این تست، مرگ و میر ناشی از سرطان پستان را به حداقل خواهد رساند.

 MRI

MRI سینه با استفاده از امواج رادیویی و مگنت انجام می‌شود و تصاویری از بافت سینه در اختیار پزشک قرار خواهد گرفت. این تست در خانم‌هایی که بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پستان هستند، همراه با ماموگرافی انجام می‌شود. از آن جایی که ممکن است تغییر غیر عادی، به غیر از سرطان در این تست تشخیص داده شود، برای افراد با احتمال ابتلای متوسط انجام نخواهد شد.

معاینه بالینی سینه

این معاینه باید توسط پزشک انجام شود تا هر گونه تغییر غیر عادی و یا توده در سینه تشخیص داده شود.

آگاهی از سینه‌ها

آشنایی با ظاهر سینه‌ها می‌تواند به تشخیص علائمی از قبیل درد، توده و یا تغییر در اندازه سینه‌ها کمک کند. معاینه فردی سینه نیز می‌تواند تا حد بسیار بالایی به تشخیص این قبیل موارد کمک کند. مهم‌ترین مزیت تست‌های غربالگری، تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه و درمان موثرتر می‌باشد.

میزان درمان‌پذیری سرطان پستان

درمان سرطان سینه به دو عامل اصلی بستگی دارد. مرحله سرطان و نوع سرطان سینه. خبر خوب این است که در سال‌های اخیر میزان درمان سرطان پستان به طرز چشم‌گیری افزایش یافته است. همچنین با تشخیص زودهنگام و داشتن روحیه خوب درمان این سرطان بسیار آسان‎تر می‌شود.

درمان سرطان پستان

درمان سرطان پستان به طرق مختلف صورت می‌گیرد که به نوع سرطان و میزان پخش شدن آن بستگی دارد. معمولا افراد مبتلا به سرطان سینه، تحت چند نوع درمان قرار می‌گیرند. میزان بزرگی تومور، نوع تومور و همچنین اینکه سرطان در چه مرحله‌ای قرار دارد در درمان سرطان سینه بسیار مهم است. به طور معمول جراحی رایج‌ترین درمان سینه است اما پزشکان ممکن است به جای جراحی و حذف سینه با روش‌های دیگری نیز سرطان را از بین ببرند که این قضیه به میزان وخیم بودن سرطان بستگی دارد. به طور کلی پنج روش درمانی برای درمان سرطان سینه وجود دارد و بیشتر آن‎ها شامل ترکیبی از جراحی، پرتودرمانی، هورمون درمانی و شیمی درمانی می‎باشد. درمان سرطان پستان برای اکثر افراد موفقیت آمیز خواهد بود و با گذشت زمان خطر عود کمتر خواهد شد. اما متأسفانه، عود بیماری حتی سال‌ها پس از درمان نیز ممکن است اتفاق بیفتد، بنابراین هیچ‌کس نمی‌تواند با اطمینان بگوید که قطعاً بهبود یافته است. گزینه‌های درمان عبارتنداز:

• جراحی و برداشت بافت سرطانی
• رادیوتراپی. نابودی سلول‌های سرطانی با استفاده از اشعه ایکس.
• هورمون درمانی. انسداد سلول های سرطانی با توجه به هورمون‌هایی که سلول ها برای رشد نیاز دارند.
• درمان بیولوژیک. تقویت سیستم ایمنی برای مقابله با سلول‌های سرطانی و یا کنترل عوارض جانبی دیگر درمان‌ها
• شیمی درمانی. نابودی سلول‌های سرطانی با استفاده از مصرف دارو. این داروها می توانند به صورت قرص و یا تزریق مصرف شوند.

قبل از آغاز درمان در خصوص مزایا و عوارض احتمالی هر یک از روش‌ها و هم چنین واکنش به درمان با بیمار صحبت خواهد شد.

روش‌های درمان سرطان سینه

درمان سرطان پستان شامل ترکیبی از درمان‌های جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی و هورمون درمانی می باشد. برخی از این درمان ها به صورت موضعی انجام می شوند، بدین معنا که تنها نواحی اطراف تومور را هدف قرار می دهند. اما برخی دیگر سیتمیک هستند و کل بدن را هدف قرار خواهند داد. روش های درمانی متفاوت وجود دارد که با توجه به شرایط فرد نوع درمان مشخص می شود. در ادامه به بررسی هر یک از روش های درمانی خواهیم پرداخت.

جراحی سرطان سینه

جراحی شایع‌ترین درمان سرطان پستان است که شامل برداشت تومور و نواحی اطراف آن می باشد. لامپکتومی، ماستکتومی پارشیال، ماستکتومی رادیکال و بازسازی از جمله روش‌های جراحی هستند.

برداشت غدد لنفاوی و لنف ادم

علاوه بر جراحی‌های لامپکتومی و ماستکتومی، گاهی ممکن است نیاز به برداشت غدد لنفاوی باشد تا مشخص شود که آیا سرطان متاستاز داده است یا خیر.

لامپکتومی

لامکتومی با برداشت کمترین میزان بافت سینه همراه است. در این روش جراحی، سرطان و قسمتی از بافت‌های اطراف تومور برداشته می‌شود، اما سینه برداشته نخواهد شد. به همین خاطر، لامپکتومی با عنوان جراحی با کمترین میزان تهاجم در نطر گرفته می‌شود، که البته موثر بوده و نیازی به جراحی بیشتر نخواهد بود. در لامپکتومی پارشیال، بخش بیشتری از سینه برداشته می‌شود تا سرطان از بین برود. در برخی موارد نیاز است لایه بالای عضلات قفسه سینه‌ای نیز برداشته شود.

ماستکتومی

در گذشته، جراحی سرطان پستان با برداشت تمام سینه و غدد لنفاوی زیر بغل همراه بود که ماستکتومی رادیکال نام دارد. اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود، گزینه‌های دیگری وجود دارد که بافت سینه نیز حفظ خواهد شد. این روش جراحی لامپکتومی نام دارد.

بازسازی پستان

گزینه های جراحی بازسازی پستان با توجه به سن، فیزیک بدنی و طرح درمان تعیین می‌شوند. که عبارتنداز:

• پروتز. در این روش سینه با پروتزهای سالینی و یا سیلیکونی پر می‌شود.
• گرافت پوستی. بافت از سایر نواحی بدن مانند شکم، پشت و باسن برداشته و پیوند زده می‌شود تا به فرم‌دهی سینه کمک شود.
• دیگر اقدامات زیبایی. علاوه بر بازسازی پستان، ممکن است نیاز باشد نوک سینه اضافه شود، اندازه و فرم سینه بازسازی شود تا سینه فرم بهتری پیدا کند. در خصوص هر یک از این اقدامات، با بیمار صحبت خواهد شد.

شیمی درمانی

در شیمی درمانی، از ترکیبی از داروها برای تخریب سلول های سرطانی و یا آهسته شدن روند رشد سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.

چه بیمارانی به شیمی درمانی نیاز پیدا می‌کنند؟

شیمی درمانی با توجه به فاکتورهای زیر در نظر گرفته می‌شود:

• اندازه تومور
• درجه تومور
• نوع تومور
• میزان درگیری غدد لنفاوی
• احتمال پخش شدن سرطان به دیگر نواحی بدن

نوع داروهای شیمی درمانی نیز با توجه به مرحله رشد سلول‌های سرطانی در نظر گرفته خواهد شد.

شیمی درمانی در دوران بارداری

قبل از شروع درمان باید در مورد این موضوع با پزشک صحبت شود، چرا که بسیاری از داروها در سه ماهه اول بارداری می‌توانند منجر به بروز نقایص تولد شوند.

شیمی درمانی چگونه انجام می‌شود؟

شیمی درمانی با هدف کوچک شدن تومور قبل از جراحی انجام می‌شود. معمولا شیمی درمانی برای یک دوره کوتاه و به فاصله چند هفته صورت می‌گیرد تا اجازه ترمیم به سلول‌های طبیعی داده شود. مهم است که بیمار در طول درمان، تحت حمایت عاطفی دوستان و خانواده باشد. گرچه شیمی‌درمانی باعث نابودی سلول‌های سرطانی که روند رشد سریعی دارند، می‌شود اما می‌تواند با عوارضی همراه باشد. از جمله:

• کاهش تعداد گلبول‌های سفید
• تاثیر بر روی سلول‌هایی که مو تولید می‌کنند
• تاثیر بر روی دستگاه گوارش و بروز علائمی مانند اسهال، استفراغ، تهوع و کاهش اشتها
• تاثیر بر روی سلول‌های عصبی و بروز علائمی مانند ضعف و بی حسی در دست‌ها و پاها

رادیوتراپی

در رادیوتراپی، امواج پرقدرت انرژی سلول‌های سرطانی را نابود می‌کنند. این روش درمانی تنها بر روی ناحیه درمان تاثیر می‌گذارد. از رادیوتراپی برای نابودی باقی مانده سلول‌های سرطانی بعد از جراحی نیز استفاده خواهد شد.

رادیوتراپی چگونه انجام می‌شود؟

رادیوتراپی معمولا سه تا چهار هفته بعد از جراحی انجام می‌شود تا علاوه بر نابودی باقی مانده سلول‌های سرطانی، احتمال بازگشت مجدد سرطان نیز به حداقل برسد. رادیوتراپی به دو روش انجام می‌شود:

رادیوتراپی خارجی

در این روش، از پرتوی خارجی استفاده می‌شود اما اشعه به مدت دو تا سه دقیقه بر روی ناحیه سرطانی متمرکز خواهد شد. معمولا نیاز است بیمار پنج روز در هفته و به مدت پنج تا شش هفته برای درمان مراجعه کند. رادیوتراپی خارجی، شایع ترین فرم درمان سرطان پستان می‌باشد.

رادیوتراپی داخلی

در طول درمان، مایع رادیواکتیو با استفاده از سوزن و یا کاتتر وارد بدن می‌شود تا نواحی که سرطان از آن جا منشا گرفته و باقی مانده سلول‌های سرطانی نابود شوند.

براکی تراپی

دستگاهی زمان جراحی و یا کمی بعد از جراحی، داخل سینه قرار می‌گیرد که حامل اشعه به بافتی است که سرطان از آن منشا گرفته است. این نوع رادیوتراپی، تنها درمانی است که در اتاق عمل صورت می‌گیرد.

از جمله عوارض رادیوتراپی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خستگی
• سنگین شدن سینه‌ها
• قرمز شدن و خارش پوست
• سوختگی پوست ناحیه درمان
• تغییر رنگ و کبود شدن سینه‌ها

هورمون درمانی

هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون، مواد شیمیایی هستند که توسط غدد در بدن تولید می‌شوند. این هورمون‌ها در حالت طبیعی، به تنظیم دوره‌های بدن مانند قاعدگی کمک می‌کنند. با این حال، در برخی موارد می‌توانند باعث رشد سرطان شوند.

سوالات متداول

دوران بعد از درمان سرطان پستان

بیمار باید بعد از درمان، به طور مرتب به پزشک مراجعه کند. این چکاپ‌های منظم هر گونه تغییر در وضعیت سلامتی و این که آیا نیاز به درمان است را مشخص می کنند. چکاپ شامل معاینه گردن، زیربغل، قفسه سینه و پستان می‌باشد. از آن جایی که احتمال بازگشت مجدد سرطان وجود دارد، خانم‌ها باید تست ماموگرافی را در برنامه خود داشته باشند. معمولا بعد از جراحی بازسازی، نیازی به انجام ماموگرافی نخواهد بود.

:Source

 /https://www.nationalbreastcancer.org/breast-cancer-treatment

https://www.cdc.gov/cancer/breast/basic_info/what-is-breast-cancer.htm