فیبروآدنوم سینه؛ علل، خطرات و روش های درمانی

فیبروآدنوم سینه چیست و چه علائمی دارد؟ تا به حال برای شما پیش آمده که به صورت اتفاقی متوجه توده ای در سینه خود شوید؟ و همین امر سبب تشویش و نگرانی شما شده باشد که آیا ممکن است به سرطان سینه مبتلا شده باشم؟ امروزه اکثریت زنان با توده های مختلفی در بافت سینه خود مواجه شده اند که این امر سبب شده تا آمار نگرانی از این عارضه افزایش یابد. اما هر توده ای به معنای ابتلا به سرطان سینه نخواهد بود. ما در این نوشتار تصمیم داریم به صورت علمی به بررسی یک نوع از توده های خوش خیم پستان نظیر فیبروآدنوم بپردازیم برای آنکه دیگر لحظه ای را با نگرانی سپری نکنید، با ما همراه باشید.

برای شنیدن مطالب بیشتر در خصوص بیماری های پستان می توانید به صفحه پادکست های صوتی مراجعه نمایید.

فیبروآدنوم چیست؟

فیبروآدنوم یا فایبروآدنوما (Fibroadenoma) به توده های خوش خیم در ناحیه پستان گفته می شود، که این توده ها می تواند به صورت تک یا به تعداد بسیار زیادی باشند. اما جالب است بدانید که برخی از افراد فیبروآدنوم را به عنوان توده چربی می شناسند در صورتی که فیبروآدنوم به هیچ عنوان یک توده چربی نیست. فیبروآدنوم ها توده های سفت و قابل حرکت در سینه هستند که گاها لمس می شود، حتی با وجود چنین شرایطی با انجام روش های تشخیصی همچون سونوگرافی قابل تشخیص خواهد بود. یکی از موضوعاتی که ذهن اکثریت افراد را به خود مشغول می سازد این است که آیا احتمال بدخیمی در فیبروآدنوم ها وجود دارد؟، آیا احتمال مرگ با وجود توده های فیبروآدنوم وجود دارد؟

توده های خوش خیم پستان انواع مختلفی دارند اما شایع ترین آن ها فیبروآدنوم می باشد که بیشتر در زنان با میانگین دهه سنی بیست اتفاق می افتد اما احتمال بروز آن در نوجوانان نیز وجود خواهد داشت. توده های فیبروآدنوم در هر دو سینه ممکن است ایجاد شود و گاها دیده شده است که تعداد آن ها متعدد بوده است.توده های که در پستان یافت می شوند، انواع متفاوتی دارند اما شایع ترین آن ها که بسیاری از خانم ها با آن رو به رو می شوند عبارت است از: فیبروآدنوم ها، کیست ها، توده های ناشی از التهاب و عفونت، بیماری فیبروکیستیک سینه، نکروز چربی و برخی توده های اختصاصی دیگر.

به طور معمول در صورت آنکه تشخیص بیماری برای پزشک مسجل باشد نیازی به جراحی نخواهد بود، اما توده های فیبروآدنوم بزرگ و پیشرونده باشد بهتر است که جراحی شود.

علائم فیبروآدنوم سینه

علائم فیبروآدنوم سینه ممکن است شامل این موارد باشد:

1. توده یا گره‌های قابل لمس در سینه
2. درد یا تورم در منطقه سینه
3. تغییرات در اندازه یا شکل سینه
4. درد یا حساسیت در سینه قبل یا حین دوره‌های قاعدگی
5. خروج مایع از سینه

هرچند فیبروآدنوم سینه معمولاً خوش‌خیم است و به طور کلی با درد یا خطرات جدی همراه نیست، اما ممکن است باعث ناراحتی یا نگرانی شود. در صورتی که شما یا کسی که می‌شناسید علائمی مشابه این را تجربه می‌کنید، مراجعه به پزشک برای ارزیابی و تشخیص دقیق توصیه می‌شود.

سن شیوع توده فیبروآدنوم

شیوع توده های خوش خیم فیبروآدنوم در سنین پایین جوانی حدود 17 سالگی می باشد و فیبروادنوم ها در سنین بلوغ تا حدود یائسگی پدید می آید. رشد توده های خوش خیم فیبروآدنوم وابسته به هورمون های تخمدان است، به همین منظور تشکیل توده های فیبروآدنوم و رشد آن ها در دوره سنی یائسگی امکان نخواهد داشت و در زمان بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و مصرف قرص های ضدبارداری احتمال تحریک توده ها و افزایش رشد آن ها وجود خواهد داشت.

عوامل تاثیر گذار بر توده فیبروآدنوم

رشد و بقای “فیبروآدنوم ها” وابسته به هورمون های تخمدان است، لذا رشد توده های خوش خیم فیبروآدنوم پستان با تغییرات هورمونی همچون ” بارداری، مصرف قرص های ضدبارداری و درمان های ناباروری” افزایش می یابد.

تشخیص توده های خوش خیم فیبروآدنوم

درمان فیبروآدنوم

فیبروآدنوم سینه یک نوع تودهٔ خوش‌خیم در سینه است که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. درمان این بیماری معمولاً بستگی به اندازه و مشکلی که ایجاد می‌کند دارد. در برخی موارد، پزشکان ممکن است توصیه کنند توده را تحت نظر داشته باشند و بدون درمان و یا با استفاده از داروها و تغییرات در سبک زندگی مانند کاهش مصرف کافئین، درد و علائم را کنترل کنند. در موارد دیگر، جراحی برای برداشتن توده یا درمان‌های دیگر مانند درمان هورمونی ممکن است پیشنهاد شود. مهم است که با پزشک خود در مورد گزینه‌های درمانی مناسب برای شرایط خود صحبت کنید. روش درمان با توجه به برخی عوامل همچون تغییراتی در توده و صلاح دید جراح پستان متفاوت می باشد، که در ادامه به شرح آن می پردازیم.

فیبروآدنوم های بیش از سه سانت یا توده های فیبروآدنوم مشکوک به نوع فیلودس، روش درمانی مناسب برای این نوع توده ها جراحی فیبروآدنوم می باشد. اکثریت زنان از جراحی باز و برداشتن توده های پستانی واهمه دارند زیرا نگران هستند که بدشکلی های در ناحیه پستان آنها ایجاد شود، اما گفتنی است که در کشور ایران جراحان بسیار قابلی هستند که در جهت درمان و رفع توده های پستانی کمک می نمایند. 

درمان فیبروآدنوم با چکاپ های دوره ای

درمان توده های خوش خیم پستان همچون فیبروآدنوم اگر اندازه ای کوچک و زیر دو سانتی متر داشته باشد، از فرد درخواست می شود که هر شش ماه یکبار به پزشک مراجعه نماید تا مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد تا سایز توده بررسی گردد و روند رو به رشد نداشته باشد.

به طور مثال در صورت آنکه هر شش ماه یکبار فرد تحت معاینه و بررسی قرار گیرد و توده ای با اندازه 11 میلی متر داشته باشد و این توده پس از بررسی دوره ای از لحاظ سایز و فرم تغییری نکرده باشد، در چنین شرایطی نیاز به اقدام خاصی نخواهد بود و تنها کافیست تحت مراقبت بوده و چکاپ های دوره ای را انجام دهند.

نمونه برداری و برداشتن توده های فیبروآدنوم

در صورت آنکه طی بررسی و چکاپ های دوره ای مشخص گردید که توده با تغییر سایز همراه بوده و جز توده های هستند که رشد سریع دارند بسیار نگران کننده خواهند بود. لذا در چنین مواقعی دو اقدام نظیر نمونه برای و برداشتن توده های پستان انجام می گردد.

گفتنی است که انتخاب و انجام هر کدام از این اقدام درمانی جهت بهبود بیمار وابسته به صلاح دید جراح پستان و شرایط بیمار خواهد بود. لازم به ذکر است برداشتن توده های پستان به دو صورت جراحی و غیر جراحی می باشد.

درمان بدون جراحی فیبروآدنوم

درمان توده های فیبروآدنوم به دو صورت جراحی و بدون جراحی قابل انجام است که درمان غیر جراحی با کمک دستگاه وکیوم بیوپسی یا ماموتومی انجام می شود.

درمان فیبروآدنوم با ماموتومی بدان دلیل ارجح است که به تعداد متعدد قابل تکرار خواهد بود و نیازی به برش جراحی نمی باشد به همین منظور بدون اسکار است و نتیجه درمان همانند جراحی غیر قابل بازگشت می باشد.

در ابتدا نمونه برداری از توده انجام شده و از لحاظ پاتولوژی مورد بررسی قرار می گیرد، سپس درمان با دستگاه وکیوم بیوپسی انجام می شود. دستگاه ماموتومی همانند دستگاه کالباس بری به زیر توده فیبروآدنوم قرار می گیرد و توده را به صورت قطعه قطعه برش زده و خارج می کند.

قابل توجه است که این روش درمانی نیازی به اتاق عمل و بیهوشی نداشته و تحت بی حسی موضعی انجام می گردد. علاوه بر مزیت های که ذکر کردیم این روش درمانی بدون درد بوده و به دلیل آنکه در بیمارستان انجام نمی شود، هزینه ای برای بیمارستان پرداخت نمی شود.

اما تنها ایراد این روش درمانی به دلیل آنکه با بی حسی موضعی انجام می گردد وجود استرس در بیمار می باشد و به دلیل وجود خونریزی احتمال فشار یک ساعت به بافت وجود خواهد داشت.

در نهایت بگوییم، انتخاب روش درمان با توجه به شرایط فرد و صلاح دید جراح پستان مشخص می گردد.

مراحل درمان فیبروآدنوم با ماموتومی به روایت تصویر

درمان فیبروآدنوم های بزرگ همراه با تغییر سایز

توده های فیبروآدنوم در صورت آنکه از ابتدا بزرگ و سایزی بالای 20 میلی متر یا 2 سانت داشته باشند، می توان گفت این نوع توده ها در تشخیص افتراقی قرار دارند و الزاما این نوع توده ها بدخیم نیستند ولی رشد سریع دارند.

به طور معمول این نوع توده ها می توانند به اندازه های بسیار بزرگ برسند و پس از جراحی مجدد عود کنند، به همین خاطر به دلیل وجود تشخیص افتراقی ترجیح داده می شود که توده ها برداشته شوند. لذا بهترین روش درمان برای توده های در حال رشد برداشتن خواهد بود.

در صورت آنکه جراح سینه مشکوک باشد، قبل از برداشتن نمونه برداری انجام می گردد تا نوع روش درمان به درستی تعیین و انجام شود.

گاهی اوقات فردی دارای توده های فیبروآدنوم است اما طی چکاپ های دوره ای مشخص شده است که تغییری در سایز مشاهده نشده است اما به دلیل حساسیت ها و نگرانی های شدید تمایل به برداشتن توده های پستانی دارد که در چنین شرایطی جراح سعی می نماید تا بیمار را توجیح کند ولی در نهایت انتخاب روش درمان برعهده بیمار خواهد بود.

درمان فیبروآدنوم در بارداری

درمان فیبروآدنوم در سنین بالا

در صورتی که فردی در سنین بالا با توده های فیبروآدنوم مواجه است به دلیل آنکه در این دوره سنی وجود توده های خوش خیم همچون فیبروآدنوم انتظار نمی رود، بهترین اقدام درمانی در ابتدا نمونه برداری و سپس برداشتن می باشد.

سوالات متداول بیماری فیبروآدنوم

کلام پایانی و راه های ارتباطی